Süâl: İctihâd kapısı kapanmış mıdır?
Cevâb: Şerîat-ı Muhammediyye’nin kazuistik bir hukūk sistemi olmasına binâ’en (nazarî olarak) ictihâd kapısının kapanması aslâ ve kat’â mevzū’-i bahis değildir!
HÂŞİYE
Amelî olarak ictihâd kapısı kapansa bile elimizdeki nazarî ve amelî fıkhî mâlzeme yeni mes’elelere sahîh hükümler verilebilmesine çok büyük ölçüde kâfîdir.
Yâni müctehid bulunmayan bir zamânda ehl-i sünnet ve’l-cemâat mensûbu, ilim, usūl, şuūr ve nâmûs sâhibi, zihni berrâk, dâru’l-İslâm – dâru’l-harb mes’elesine dâir ahkâm-ı İslâmiyye’ye ez-cümle vâkıf, fıkıh mütehassısı bir kimsenin, Hanefi müctehidlerin ictihâdlarını işbu ictihâdların kâfî gelmediği hâllerde Mâlikî, Hanbelî ve Şâfiî müctehidlerin ictihâdlarını da esâs ittihâz edip edille-i Şer’iyyeden olan “Kıyâs”a baş vurmak sūretiyle yeni mes’elelere hükümler vererek müctehidlerin fonksiyonunu icrâ’ etmesi hemen hemen tamâmen mümkindir.
Senin dedigin İctihad olmuyor, kiyas oluyor.
Ama bugün kiyas yapabilecek donanimda bile hiçbir kimse dünyada yaşamamaktadır,
olani dahi öldürürler.
Süheyl Beyefendi, maalesef işbu akademik eserimi fehim edememişsiniz.Zira, eserimde zaten ictihad kapısının nazarî olarak kapanmasının muhal olduğunu beyan etmemin akabinde ictihad kapısının fiilî olarak kapansa bile yani müctehidin bulunmadığı bir yerde kıyasa baş vurmak suretiyle müctehidin ictihat ederek îfâ eylediği fonksiyonu hemen hemen temâmen eserde mezkur vasıfları haiz mü’min kimsenin mevcûd sayısız sahîh ictihadın sayesinde îfâ edebileceğini beyan eylemiş idim. Yani eserimde yapılan işin zaten ictihad değil, ictihadlara istinad edilerek illetler birliği olan yeni mes’elelerde sahîh hükümlerin verilmeleri olduğunu âşikâr bir şekilde yazmış bulunmakdayım!.. Hal-i hazırda abd-i acizin eserlerinin hemen hemen temâmı mezkur amelin bir nev’î îfâsıdır !.. Ve de hala yaşamakdayım ! Lütfen son decere dikkat ile okuyunuz. Allâh zihin açıklığı versin… Okuduğunuz sahîh eserleri fehim etmeği ve sahîh ameller eylemeği nasib etmek neticesinde 2 cihan se’adetine kavuşdursun… Amin !.. Hürmetlerimle…